معرفی لوله مانیسمان و انواع کاربردها

لوله ها تجهیزاتی هستند که برای انتقال سیالات، ساخت مخازن تحت فشار، صنایع نظامی و سایر کاربردهای گسترده استفاده می شوند. در زبان لاتین، لوله ها به طور کلی با دو کلمه لوله و لوله معرفی می شوند. از نظر ظاهری هر دو کلمه به معنای لوله هستند اما از نظر کاربرد و محل استفاده با هم متفاوت هستند. لوله به لوله هایی اطلاق می شود که وظیفه انتقال سیال از نقطه ای به نقطه دیگر و در فواصل نسبتا طولانی را بر عهده دارند. اما لوله به لوله هایی اطلاق می شود که وظیفه گردش سیال در داخل یک سیستم یا ماشین را بر عهده دارند. لوله ها از جنبه های مختلفی از جمله مواد، کاربرد و فرآیند ساخت طبقه بندی می شوند. با توجه به نوع آنها به دو دسته کلی لوله های فلزی و غیرفلزی تقسیم می شوند. از لوله های فلزی پرمصرف می توان به لوله های فولادی، چدنی، مسی، آلومینیومی، مانهایم و سرب اشاره کرد و از جمله لوله های غیرفلزی پرمصرف می توان به لوله های پلیمری، شیشه ای، بتنی و سفالی اشاره کرد. جدول زیر کاربرد انواع لوله ها را بر اساس جنسیت نشان می دهد. فرآیند ساخت لوله ها با توجه به نوع آنها متفاوت است. به عنوان مثال، لوله های پلیمری معمولا با اکستروژن پلیمری و تزریق پلاستیک، لوله های سفالی بتنی با قالب گیری، لوله های شیشه ای با قالب گیری شیشه مذاب و لوله های فلزی اغلب با اکستروژن تولید می شوند. در ادامه به معرفی لوله مانیسمان، نحوه تعیین قیمت لوله مانیسمان و نحوه تولید و استفاده از این محصول می پردازیم.

تعریف لوله مانیسمان یا بدون درز

لوله ها از نظر روش ساخت به دو دسته لوله های بدون درز و لوله های جوشی تقسیم می شوند. در ساخت انواع لوله های درزدار ابتدا ورق فولادی به شکل لوله در می آید و سپس درزها با جوش به هم متصل می شوند. جوش درزها می تواند بدون الکترود (ERW) باشد و می تواند نوعی جوش مقاومت الکتریکی یا جوش القایی فرکانس بالا باشد. همچنین عملیات جوشکاری را می توان با استفاده از الکترود (DSAW) انجام داد. لوله مانیسمان هیچ گونه درز و ترک جوشی ندارد و سطوح داخلی و خارجی آنها کاملاً یکپارچه است. این مقاله را بخوانید تا تفاوت بین لوله درزدار و لوله بدون درز را بدانید.

تاریخچه لوله مانیسمان

راینهارد و ماکس مانیسمن برادران آلمانی بودند که برای اولین بار در سال ۱۸۸۶ موفق به اختراع روش تولید لوله های بدون درز شدند. بین سال های ۱۸۸۷ تا ۱۸۸۹ با چندین شرکت تجاری مختلف در آلمان، بوهم، لندر و ولز وارد همکاری شدند و استارتاپ خود را تأسیس کردند. کارخانه در سال ۱۸۹۰ در برلین. از سال ۱۸۹۳ قسمت مرکزی و اصلی کارخانه به مرکز صنعت لوله دوسلدورف منتقل شد و با نام Mannesmannröhren-Werke به فعالیت حرفه ای خود ادامه داد. مانیسمن یک برند معتبر است که به عنوان اولین لوله بدون درز وارد شده در ایران شناخته می شود، این نوع لوله در بازار ایران با نام این شرکت شناخته می شود.

روش تولید لوله مانیسمان

دو روش متداول برای ساخت لوله های بدون درز یا به اصطلاح مانیسمان وجود دارد:

۱٫ ریخته گری گریز از مرکز

فلز مذاب به داخل قالب دوار هدایت می شود و با توجه به ساختار دستگاه و میزان نیروی گریز از مرکز، فلز مذاب به سمت دیواره های قالب می تازد و یخ زدگی از دیواره های قالب شروع می شود. ضخامت نهایی دیواره لوله تولیدی تابعی از حجم ورودی مذاب اولیه و همچنین RPM موتور ماشین و مقدار نیروی اعمالی است. نکته قابل توجه در این روش سیال بودن فولاد مذاب است. فولاد در حالت مذاب دارای ویسکوزیته و چسبندگی کمتر و سیالیت و جریان بیشتر است و روش ریخته‌گری گریز از مرکز برای ساخت لوله‌ها نیازمند کنترل‌های محیطی و دستگاهی زیادی است. به دلیل سیال بودن فولاد مذاب، در حال حاضر از این روش در ایران استفاده نمی شود.

۲.نورد و اکستروژن شمش‌های فولادی (بیلت)

یک قطعه شمش فولادی را گرم کرده و سپس با واردشدن سنبه میله‌ای نوک تیز به مرکز شمش گداخته‌شده، لوله بدون درز ایجاد می‌شود. در گام بعد با غلتک‌های مخصوص لوله را تحت نورد و کشش قرار می‌دهند تا ضخامت، قطر و طول مورد نظر بدست آید.

در نهایت پس از تولید، این نوع لوله‌ها تحت عملیات حرارتی و تنش‌گیری قرار می‌گیرند. بطور معمول در صنعت از این روش که به روش مانیسمان معروف است، استفاده می‌شود.